Cờ gánh là một bộ môn cờ dân gian đã tồn tại từ rất lâu. Có lẽ bởi thế mà không phải ai cũng biết cách chơi cờ gánh. Vậy nên trong bài viết dưới đây, jeffersonfriedman.com sẽ giúp bạn hiểu được cách chơi bộ môn cờ này một cách chi tiết nhất, đừng bỏ lỡ nhé.
I. Cờ gánh là gì?
Cờ gánh có nguồn gốc từ tỉnh Quảng Nam
Cờ gánh hay còn được gọi là cờ chém, có nguồn gốc từ tỉnh Quảng Nam. Đây là một trò chơi mang tính chiến thuật, dành cho 2 người chơi. Hiện vẫn có nhiều giả thiết khác nhau về nguồn gốc, sự hình thành của loại cờ này nhưng tựu chung lại thì nó vẫn là nét văn hóa của con người Quảng Nam.
Ban đầu, người dân bản địa vẽ bàn cờ trên nền gạch, nền cát và sử dụng những vật dụng đơn giản để làm quân cờ như vỏ sò, sỏi, đá…
Bộ bàn cờ gánh có hình vuông, được chia thành 16 ô vuông nhỏ và được nối với nhau bằng những đường ngang dọc, chéo. Bạn cờ có 25 giao điểm và đó là 25 điểm đặt quân cờ.
Quân bộ cờ gánh sẽ bao gồm 16 quân với 2 màu (hoặc 2 loại) khác nhau. Khi bắt đầu chơi, các quân cờ sẽ được sắp xếp như sau:
- 5 quân cờ ở 1 bên sẽ được đặt tại 5 giao điểm hàng cuối cùng của bàn cờ phía bên mình.
- 2 quân cờ sẽ được đặt tại 2 mép ngoài cùng của hàng thứ 2 trên bàn cờ.
- 1 quân cờ sẽ được đặt tại hàng thứ 3, ngoài cùng bên trái của bàn cờ.
II. Mẹo chơi cờ gánh đơn giản
Bộ bàn cờ gánh
Khi chơi cờ gánh, mỗi người chơi sẽ được chia 8 quân cờ có màu sắc khác với đối phương. Lần lượt mỗi người chơi sẽ di chuyển các quân cờ bất kỳ của mình đến giao điểm trống trên lưới ô vuông theo chiều ngang, dọc hay chéo tùy ý, miễn sao chưa có quân nào tại ô đó và theo đúng với đường lưới của ô.
Mục tiêu của cờ gánh là người chơi sẽ phải đổi hết màu của quân cờ đối thủ thành màu của mình, khiến họ không có quân cờ nào để đi. Khi trên bàn cờ chỉ có một loại quân cờ duy nhất thì người đó sẽ giành phần thắng.
Một số trường hợp trong cách chơi cờ gánh như sau:
1. Gánh
Hai quân cờ màu đỏ bị gánh và chuyển thành quân cờ xanh
Khi quân cờ của bạn đi qua giữa 2 quân cờ của đối phương, tức là hai quân cờ của đối phương ở 2 bên, 3 quân cờ liên tiếp tạo thành 1 đường thẳng; thì hai quần cờ lân cận của đối phương bị coi là Gánh và sẽ bị đổi màu để trở thành màu quân cờ của bạn.
Người chơi chỉ Gánh được khi chủ động đi quân cờ của mình vào giữa 2 quân cờ đối thủ chứ không thể gánh khi đối phương đi quân.
2. Vây (chẹt)
Vây hay chẹt là khi quân cờ của một người chơi nằm xung quanh quân cờ của đối phương khiến cho nó không thể di chuyển được và lúc này quân cờ bị vây sẽ bị đổi màu.
3. Thế cờ mở
Thế mở cờ khi đánh cờ gánh
Trong một số cách chơi cờ gánh, người chơi có thể chủ động tạo thế cờ cho đối quân cờ đối phương đi vào giữa để gánh quân mình. Mục tiêu là để người chơi sẽ gánh lại quân của đối phương chầu 4 hoặc 6, hoặc tạo đường đi cho những nước cờ xa hơn. Nước đi cờ này được gọi là bẫy thế cờ mở.
Khi người chơi chủ động tạo thế mở để đối phương gánh thì đến lượt đối phương, đối phương sẽ phải gánh. Thế cờ này không chỉ dùng để đổi màu quân cờ của đối phương mà còn dùng để thoát khỏi thế cờ bí.
III. Bí quyết chơi cờ gánh dễ thắng
Nhìn chung cách chơi cờ gánh không quá khó, nhưng để giành được chiến thắng thì người chơi cần có quy luật, chiến lược khác nhau. Dưới đây là một số kinh nghiệm mà bạn có thể áp dụng được khi chơi cờ gánh.
1. Xây dựng chiến thuật
Vấn đề cốt lõi của mỗi trò chơi chính là chiến thuật và cờ gánh cũng không ngoại lệ. Một chiến thuật hay và linh hoạt sẽ giúp bạn giành được phần thắng dễ dàng.
Bạn có thể xây dựng cho mình một chiến thuật riêng dựa vào những kinh nghiệm, bài học mà bản thân chơi trong nhiều ván cờ trước. Đồng thời, bạn cũng có thể học hỏi những chiến thuật từ người chơi có kinh nghiệm hơn mình.
2. Tập trung cao độ
Nên luyện tập thường xuyên để nâng cao kinh nghiệm chơi cờ
Khi chơi cờ gánh, việc bị dính đòn tâm lý là điều không thể tránh khỏi nếu người chơi chưa có sự chuẩn bị tốt. Vì thế, ngay từ những ván chơi đầu tiên, bạn hãy tập trung cao độ, chơi cờ một cách tỉnh táo và tuyệt đối không để bất cứ ai tác động đến quyết định của mình.
Ngoài ra, giữ tâm lý ổn định sẽ làm cho đối thủ không phát hiện được chiến thuật hay ý đồ của bạn. Đây sẽ là điều kiện tốt để bạn có thể áp đảo đối thủ trong những ván cờ.
3. Tận dụng thời cơ tốt
Để chơi cờ gánh dễ thắng thì ngoài vấn đề kinh nghiệm thì người chơi còn nhờ vào sự may mắn. Cơ hội thắng sẽ đến nếu bạn nhạy bén và phát hiện được những nước đi sai của đối phương. Những lúc như vậy, bạn phải nắm chắc thời cơ, dồn đối thủ vào thế bí và vận dụng những chiến thuật để ăn được nhiều quân cờ nhất.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp nếu sai sót của đối thủ không cao thì bạn chỉ cần hoàn thành nước đi của mình để bảo toàn quân cờ. Sau đó, chờ đợi cơ hội để hạ gục đối thủ là được.
4. Luyện tập thật nhiều
Chắc chắn để chơi cờ gánh dễ thắng thì bạn cần luyện tập để có sự tiến bộ hàng ngày. Tập chơi nhiều sẽ giúp bạn có thêm kinh nghiệm, ghi nhớ lối chơi của đối thủ từ đó đúc kết cho mình những chiến thuật phù hợp.
Khi luyện tập chơi cờ gánh, bạn nên chơi cùng nhiều người để học hỏi được nhiều kinh nghiệm hơn. Bởi đang trong quá trình trau dồi kỹ năng nên bạn không cần quá quan trọng việc thắng thua. Cách chơi tốt nhất trong giai đoạn đầu là chậm rãi, nên dành thời gian để phân tích và cố gắng phát hiện ra chiến thuật mà đối phương sử dụng.
Hy vọng qua những chia sẻ trên đây bạn đã biết được cách chơi cờ gánh và hiểu rõ hơn về bộ môn cờ dân gian này. Để có thêm những kinh nghiệm chơi bộ môn cờ khác bạn đừng quên đón đọc các bài viết tiếp theo của chúng tôi nhé.